Artikel

Grove motoriek testen met 4-Vaardighedentest - 31/2

Een goede motoriek is essentieel voor de algehele ontwikkeling van een kind – fysiek, mentaal én sociaal. Toch haalt minder dan de helft van de Nederlandse kinderen de Beweegrichtlijnen. De 4S-en test (4ST) biedt uitkomst: een wetenschappelijk onderbouwde, praktisch toepasbare motoriektest die door motorisch specialisten is ontwikkeld. De test meet vier kernelementen van grove motoriek (springen-kracht, springen-coördinatie, stuiten-bal vangen en staan-balans) en levert een zorgindicatie op basis van concrete scores. Daarmee kunnen motorische achterstanden vroeg gesignaleerd worden en wordt duidelijk welke leerlingen baat hebben bij extra ondersteuning. Dit maakt de test waardevol voor vakleerkrachten, motorische remedial teachers en andere professionals in en rondom het bewegingsonderwijs. De 4ST draagt bij aan bewustwording van het belang van bewegen, het gericht stimuleren van motorische ontwikkeling en het doorbreken van negatieve spiralen van inactiviteit en achterstand. Meer weten over hoe deze test in te zetten? Lees verder!

Het belang van beleid - 31/2

Wil jij als remedial teacher of gespecialiseerde leerkracht echt het verschil maken in het lees-, spelling- en/of rekenonderwijs op jouw school? Deze cursus biedt je de kennis én praktische handvatten om schoolbreed beleid te ontwikkelen rond lezen, dyslexie, rekenen en dyscalculie. Vanuit een cyclisch model werk je in vier bijeenkomsten – verspreid over het schooljaar – aan een beleidsplan dat past bij de context van jouw school. Je leert hoe je de huidige situatie analyseert, prioriteiten stelt en effectieve verbeteracties formuleert. Intervisie, supervisie en concrete tools zorgen voor verdieping en draagvlak. Aan het eind van de cursus presenteer je een beleidsplan dat direct toepasbaar is in de praktijk. Voor onderwijsprofessionals in po, vo, (v)so en mbo die beleid willen maken dat écht werkt. Wil je duurzaam onderwijsverbetering realiseren? Dan is dit je kans. Ontdek hoe jij beleid omvormt tot krachtige praktijk!

IEP Leerlingvolgsysteem: kijken naar het kind met hoofd, hart en handen - 31/2

In dit artikel nemen we het IEP Leerlingvolgsysteem onder de loep. We spreken met productmanager Janneke Helsloot van Bureau ICE over de IEP Eindtoets, die inmiddels is omgevormd tot de IEP Doorstroomtoets, en het bijbehorende LVS. Wat maakt dit systeem uniek voor remedial teachers? IEP kijkt verder dan taal en rekenen, en brengt ook sociaal-emotionele ontwikkeling, leeraanpak en creatief vermogen in kaart – het ‘hoofd, hart en handen’-principe. Het leergerichte systeem werkt niet met normatieve scores, maar met individuele leergroeimeters en talentenkaarten, wat leidt tot minder toetsstress en meer eigenaarschap voor de leerling. Als remedial teacher biedt dit systeem waardevol inzicht in ontwikkelbehoeften én groeikansen. Benieuwd hoe je hiermee het verschil maakt voor jouw leerlingen? Lees verder!

Intern begeleider Denise Bothof: “Door het stapelen van interventies op verschillende niveaus hopen we dat een leerling zich ontwikkelt binnen zijn eigen mogelijkheden” - 31/2

Hoe geef je als basisschool effectief vorm aan remedial teaching en eigen leerlijnen? Op OBS De Tweemaster in Capelle aan den IJssel werkt intern begeleider Denise Bothof samen met leerkrachten, onderwijsassistenten en een intern opgeleide remedial teacher aan een stevig en doordacht ondersteuningsaanbod. In dit interview vertelt Denise hoe de school werkt met ondersteuningsniveaus, hoe hulp op maat wordt georganiseerd en hoe leerlingen met een ontwikkelperspectief doelgericht worden begeleid. Van diagnostisch onderzoek tot concrete rekenmaterialen, en van groepsdoorbroken werken tot succeservaringen in groep 5 – dit artikel biedt een inspirerende inkijk in hoe zorg op school écht het verschil kan maken.

Recensies - 31/2

Redactioneel - 31/2

Remedial Playing - 31/2

Samen zijn we de LBRT - 31/2

Uit de hoek en in het zonnetje - 31/2

We geven je niet op! - 31/2

Steeds meer kinderen kampen met angstklachten – soms zo ernstig dat schoolbezoek onmogelijk wordt. Als remedial teacher speel je een sleutelrol in het signaleren én ondersteunen van deze leerlingen. Dit artikel laat zien hoe angst zich uit in gedrag, hoe je als professional vanuit verbinding een veilige relatie opbouwt en welke concrete stappen je kunt zetten om leerlingen (weer) regie te geven over hun leerproces. Het gaat om meer dan didactische begeleiding: je werkt samen met ouders, collega’s en behandelaren, vaak in kleine, trage stapjes en soms tegen de stroom van het schoolsysteem in. Geen pasklare oplossingen, maar maatwerk, betrokkenheid en doorzettingsvermogen. Lees hoe je als remedial teacher écht verschil kunt maken – niet door de angst weg te nemen, maar door leerlingen te helpen erdoorheen te gaan.

Writing-to-learn: hoe schrijven het leren van taal en vakinhoud kan stimuleren - 31/2

Schrijven is niet alleen een vaardigheid die leerlingen moeten beheersen, maar ook een krachtig middel om taal en vakinhoud te leren. Toch krijgt schrijfonderwijs vaak pas laat en beperkt aandacht, mede doordat het als complex en tijdrovend wordt gezien. Dit artikel pleit voor een andere benadering: writing-to-learn. Hierin staat schrijven niet alleen als eindproduct centraal, maar als actief leerproces. Leerlingen worden uitgedaagd hun gedachten te ordenen, taalvaardigheid te ontwikkelen en vakinhoud te doorgronden. De bijdrage vertaalt wetenschappelijke inzichten naar concrete adviezen voor de onderwijspraktijk, inclusief voorbeelden van effectieve schrijfactiviteiten. Zo laat het artikel zien dat schrijven, mits goed ingezet, voor elke leerling – ongeacht niveau of taalachtergrond – een sleutel tot diepgaand leren kan zijn. Een onmisbaar perspectief voor taal- én vakdocenten.

Altijd prijs op de voordelen Bingo - 32/2

In haar column beschrijft Agnes Maassen hoe ouders van hoogbegaafde kinderen vaak worstelen met hardnekkige vooroordelen en het stigma dat hoogbegaafdheid een luxeprobleem zou zijn. In werkelijkheid kampen deze kinderen regelmatig met verveling, motivatieverlies en zelfs mentale klachten doordat het onderwijsaanbod niet aansluit. Ouders aarzelen vaak om hulp te vragen uit angst als ‘lastige ouder’ gezien te worden. Remedial teachers en andere onderwijsprofessionals kunnen een cruciale rol spelen in het herkennen van signalen en het bieden van passende ondersteuning. Dit vraagt om kennis, samenwerking met ouders én de moed om buiten de standaardkaders te denken en handelen.

Een effectieve aanpak voor het onderwijzen van dubbel bijzondere leerlingen - 32/2

Dubbel bijzondere leerlingen, begaafd én met een leer- of ontwikkelingsstoornis, stellen het onderwijs voor complexe uitdagingen. Het Systemic Support Program (SSP) biedt leraren een gestructureerde en oplossingsgerichte aanpak om maatwerkinterventies te ontwikkelen. In dit artikel worden de resultaten van een onderzoek naar het SSP besproken. Leraren rapporteerden een beter begrip van de behoeften van deze leerlingen, een afname van emotionele uitbarstingen en positieve reacties van ouders. De methode vergrootte hun handelingsbekwaamheid, zowel in de klas als online. SSP blijkt daarmee een krachtig instrument om dubbel bijzondere leerlingen effectiever te ondersteunen.

Filosoferen in de praktijk

In dit artikel wordt beschreven hoe filosoferen in een voltijd HB-groep op basisschool De Steiger bijdraagt aan het stimuleren van kritisch en genuanceerd denken. Filosoferen is hierbij geen discussie of fantaseren, maar een respectvolle zoektocht naar betekenis. Voorwaarden zoals duidelijke gespreksregels en een veilige sfeer zijn cruciaal, zodat alle kinderen durven mee te denken en spreken. Aan de hand van praktijkvoorbeelden – een gesprek over jaloezie met het boek Alles wat ik voel en een denkoefening over goed en kwaad met sprookjesfiguren – laat de auteur zien hoe kinderen uitgedaagd worden verder te denken dan hun eigen ervaring. Door het stellen van vragen, het uitwisselen van perspectieven en het onderbouwen van standpunten ontwikkelen kinderen zowel hun morele als hun cognitieve denkvaardigheden. Zo ontdekken zij dat goed en kwaad niet altijd zwart-wit zijn, en dat denken ruimte geeft voor nuance en groei.

Filosoferen om te leren denken - 32/2

Waarom geven leerlingen soms goede antwoorden zonder écht te begrijpen wat ze doen? In dit artikel pleit Anna Wagemans voor het stimuleren van een actieve en kritische leerhouding door te *filosoferen met kinderen*. Door samen na te denken over vragen zonder vaststaand antwoord, leren leerlingen verwoorden wat ze denken, verbanden leggen en openstaan voor andere perspectieven. Dit versterkt hun creatief en kritisch denken — vaardigheden die hard nodig zijn in de snel veranderende wereld van vandaag. Wagemans laat zien hoe filosofisch denken niet alleen in groepsgesprekken, maar ook in de individuele begeleiding van remedial teachers toepasbaar is. Zo krijgt de leerling ruimte om na te denken over eigen leerstrategieën en doelen. Een waardevolle benadering die verder gaat dan kennisoverdracht en écht bijdraagt aan de ontwikkeling van denkvaardigheid en zelfinzicht.

Focus op talent - 32/2

Dr. Eleonoor van Gerven is een toonaangevende expert op het gebied van begaafdheidsonderwijs. Als oprichter van Slim! Educatief en programmamanager bij het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid zet zij zich in voor een inclusieve benadering van begaafde en hoogbegaafde leerlingen. In dit interview deelt ze haar visie op onderwijsvernieuwing, het belang van educatieve behoeften boven labels, en het stimuleren van talent in plaats van het compenseren van zwaktes. Ze pleit voor maatwerk, peer-onderwijs en een systemische benadering, waarbij iedere leerling recht heeft op ontwikkeling vanuit eigen potentieel. Haar aanpak vraagt om geduldige, duurzame verandering in het onderwijs.

Ik hoor er (nog steeds) bij - 32/2

Steeds meer cognitief zeer intelligente kinderen vallen vroegtijdig uit in het onderwijs, ondanks de inzet van ouders, leraren en hulpverleners. De oorzaak ligt in het structureel tekortschieten van het systeem om te voldoen aan hun psychologische basisbehoeften: competentie, autonomie en relatie. Jeugduitval heeft ingrijpende gevolgen, zoals schooltrauma en verlies van talent. Standaardoplossingen schieten tekort; maatwerk en samenwerking zijn cruciaal om deze kinderen écht te helpen en hen het gevoel te geven dat ze erbij horen. Lees dit en meer in de deze column.

Meritocratie in het onderwijs? Zet remedial teachers in scholen in! - 32/2

Ondernemerszaken - 32/2

Als zelfstandig remedial teacher komt er meer kijken bij het ondernemerschap dan alleen goed onderwijs geven. In dit artikel lees je alles over praktische zaken zoals je aangifte inkomstenbelasting, het wel of niet worden gezien als ondernemer door de Belastingdienst, en hoe je je kunt wapenen tegen cybercriminaliteit – hét ondernemersrisico van nu. Ook krijg je tips over omgaan met onterechte facturen, het belang van begrijpelijke belastingtaal en hoe een jaarlijkse begroting je financiële overzicht versterkt. Tot slot ontdek je hoe online marketing je praktijk zichtbaarder en succesvoller kan maken.

Onderpresteren bij leerlingen - 32/2

Niet elke hoogbegaafde leerling presteert zoals je zou verwachten. In dit diepgravende artikel onderzoekt Marjolijn van Weerdenburg het fenomeen onderpresteren: wanneer een leerling schoolprestaties laat zien die (ver) onder het niveau liggen dat past bij diens cognitieve capaciteiten. Onderpresteren komt voor bij jong en oud, in elke onderwijslaag en bij ieder intelligentieniveau. Het herkennen ervan is complex – zeker bij relatief onderpresteren, waarbij de leerling ogenschijnlijk "goede cijfers" haalt. Dit artikel bespreekt waarom onderpresteren vaak verborgen blijft, welke sociale en psychologische factoren een rol spelen, en waarom sommige leerlingen ondanks hun potentieel vastlopen. Aan de hand van recente inzichten en internationale studies wordt duidelijk hoe onderpresteren effectief gesignaleerd en aangepakt kan worden. Van testmethoden tot interventies gericht op motivatie, zelfbeeld en leerstrategieën: een brede waaier aan aanbevelingen passeren de revue. De auteur benadrukt het belang van preventie: door vanaf het begin onderwijs te bieden dat aansluit bij de capaciteiten én behoeften van de leerling, kunnen hardnekkige leerproblemen en psychische gevolgen worden voorkomen. Een essentieel artikel voor iedereen die leerlingen wil helpen het beste uit zichzelf te halen – ongeacht achtergrond, geslacht of cultuur.

Pedagogische sensitiviteit in het werken met hoogbegaafde leerlingen - 32/2

Hoe geef je hoogbegaafde leerlingen écht passend onderwijs? Dit artikel laat zien dat pedagogische sensitiviteit, het goed aanvoelen, begrijpen en reageren op wat een leerling nodig heeft, minstens zo belangrijk is als didactische aanpassingen. In een diverse klas voelen hoogbegaafde leerlingen zich vaak ‘anders’ of niet gezien. Een leraar die zich bewust is van deze unieke positie en hier sensitief op inspeelt, kan een wereld van verschil maken in het welbevinden, de motivatie en het zelfbeeld van deze leerlingen. Het artikel gaat in op de achtergronden van pedagogische sensitiviteit en geeft praktische, laagdrempelige tips om hier direct mee aan de slag te gaan. Een must-read voor onderwijsprofessionals die méér willen betekenen voor hun hoogbegaafde leerlingen.

Recensies - 32/2

Redactioneel - 32/2

Remedial Playing - 32/2

Redacteur en remedial teacher Manuel Colsen omschrijft enkele denkspellen die te gebruiken zijn om de rt-lessen voor leerlingen nog leuker en afwisselender te maken. Bovendien doen deze spelletjes een beroep op executieve vaardigheden.

Theoretische modellen over (hoog)begaafdheid - 32/2

Wat betekent het eigenlijk om hoogbegaafd te zijn? In dit informatieve artikel krijg je een uitgebreid overzicht van de belangrijkste theorieën en modellen die in de afgelopen decennia zijn ontwikkeld om hoogbegaafdheid te begrijpen. Van het triadisch model van Renzulli tot het Delphi-model en het zijnsluik van Kieboom: elk model benadrukt dat hoogbegaafdheid veel meer is dan alleen een hoog IQ. Ook de rol van motivatie, creativiteit, omgeving en persoonlijkheid komt aan bod. Aan de hand van voorbeelden – zoals schaakgrootmeester Magnus Carlsen – wordt duidelijk hoe talent tot bloei komt in de juiste context. Daarnaast worden drie actuele stromingen in het denken over hoogbegaafdheid beschreven, die invloed hebben op hoe scholen omgaan met deze leerlingen. Een onmisbaar artikel voor wie verdieping zoekt in het thema en wil bijdragen aan passend en inclusief onderwijs voor (hoog)begaafde leerlingen.

Zoooo blij! - 32/2

Digitale communicatie: een stem die nooit zwijgt - 33/1

Doorstroomtoetsen: impact op advies en onderwijsbeleid - 33/1

Tien jaar na de invoering van meerdere doorstroomtoetsen blijkt de beloofde keuzevrijheid vooral tot verwarring te leiden. Scholen kiezen massaal de toets die hun leerlingen het hoogste advies oplevert, waardoor gelijke kansen onder druk staan. Hoewel toetsen kansarme kinderen soms een eerlijker advies geven, ontstaan ook strategisch gedrag en ongelijke ondersteuning. De PO-Raad pleit daarom voor één uniforme toets, maar het ministerie houdt vast aan het huidige beleid. Experts waarschuwen voor de impact van normverschillen en prestatiedruk. Internationale voorbeelden tonen dat minder toetsen óók kunnen werken. De kernvraag: hoe zorgen we voor rechtvaardige adviezen zónder extra druk op elfjarigen?

Een frisse start - 33/1

Het voorkomen van thuiszitten - 33/1

Thuiszitters vormen een groeiend probleem in Nederland: naar schatting zitten 70.000 kinderen langdurig thuis en krijgen 280.000 geen volwaardig onderwijs. Het onderwijssysteem blijkt onvoldoende flexibel en inclusief, ondanks de invoering van passend onderwijs in 2014. Bureaucratie, versnipperde verantwoordelijkheden en gebrek aan regionale regie zorgen voor stagnatie, terwijl het aantal thuiszitters jaarlijks stijgt. De gevolgen zijn ernstig: leerachterstanden, psychische klachten en sociaal isolement. Dit artikel biedt een scherpe analyse van oorzaken, cijfers, en structurele obstakels, en laat zien hoe landen als Finland en Noorwegen wél effectieve oplossingen hanteren. Remedial teachers worden genoemd als spilfiguren in een noodzakelijke systeemverandering, waarin maatwerk, preventie en samenwerking centraal staan.