Artikel

Denktalent bij kleuters? - 31/5

Sommige jonge kinderen blinken al vroeg uit in denken en leren – een zogenoemd *denktalent*. Toch wordt een cognitieve voorsprong niet altijd tijdig herkend, wat kan leiden tot demotivatie en gedragsproblemen. In dit artikel ontdek je hoe het stimuleren van creatieve denkvaardigheden niet alleen helpt bij de signalering van cognitief talentvolle kinderen, maar ook bijdraagt aan hun brede ontwikkeling. Denkvragen, rijke leeromgevingen en spel bieden kansen om kinderen uit te dagen én te observeren. Modellen zoals het drieringenconcept tonen aan dat creativiteit een cruciale component is van potentieel. Het artikel biedt praktische handvatten, zoals denksleutels, waarmee onderwijsprofessionals kinderen op een speelse en betekenisvolle manier kunnen uitdagen. Door denken te stimuleren vóórdat we gaan signaleren, bouwen we aan een inclusief onderwijsaanbod waarin elk kind de ruimte krijgt om zijn of haar talent te laten zien. Lees verder voor inspiratie, voorbeelden en direct toepasbare ideeën uit de praktijk.

Interprofessioneel samenwerken rondom het kind - 31/5

Als remedial teacher (rt’er) kijk je met een unieke, specialistische bril naar kinderen. Die waardevolle blik verdient een prominente plek in het netwerk rondom het kind. Dit artikel verkent hoe interprofessionele samenwerking – met ouders, leerkrachten, intern begeleiders en andere experts – leidt tot optimale ontwikkeling. Wat maakt samenwerking écht interprofessioneel? Hoe voorkom je eilandjesdenken en word je als rt’er een onmisbare verbinder in het onderwijs? Ontdek hoe je je expertise beter zichtbaar maakt, hoe je elkaars rol versterkt én hoe gezamenlijke doelen het kind écht verder helpen. Met praktische handvatten, voorbeelden en een reflectietool ga je zelf aan de slag. Samen kom je verder!

De uitdagingen van hoogbegaafde adolescenten - 31/4

De ontwikkeling naar volwassenheid is voor iedere jongere een uitdaging, maar voor hoogbegaafde adolescenten vaak extra complex. Ondanks hun talent, raken zij regelmatig in de knel door een gebrek aan leervaardigheden: leren ging immers altijd vanzelf. Pas in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs ontstaan problemen, wanneer inzet, planning en doorzettingsvermogen cruciaal worden. Deze jongeren dreigen dan te gaan onderpresteren, met alle gevolgen van dien voor zelfbeeld en toekomstperspectief. Dit artikel gaat in op de oorzaken van onderpresteren bij hoogbegaafde leerlingen, het belang van vroege signalering en effectieve begeleiding, én hoe scholen structureel kunnen ondersteunen in het ontwikkelen van leervaardigheden. Een must-read voor wie werkt met deze doelgroep!

Emoties tijdens conflicten tussen ouders en adolescenten - 31/4

Tijdens de adolescentie verandert de ouder-kindrelatie fundamenteel: van hiërarchie naar gelijkwaardigheid. Dat gaat vaak gepaard met meer conflicten, en dat is niet per se negatief. Volgens hoogleraar Susan Branje bieden deze botsingen kansen voor ontwikkeling. Als ouders en jongeren tijdens conflicten flexibel kunnen schakelen tussen boosheid, begrip en zelfs humor, ontstaat een veilige, open relatie waarin emotieregulatie groeit. Die emotionele variabiliteit blijkt cruciaal: het helpt jongeren bij het ontwikkelen van autonomie én versterkt de band met hun ouders. Ouders die ruimte geven voor emoties, positief én negatief, bouwen samen met hun kind aan een gelijkwaardige en veerkrachtige relatie. Een must-read voor iedereen die wil begrijpen hoe botsen soms juist verbindt.

“Focus in begeleiding ook op mentale gezondheid” - 31/4

In dit interview deelt hoogleraar Jongerenwelzijn Gonneke Stevens de laatste inzichten uit ruim twintig jaar onderzoek naar het welzijn van jongeren in Nederland. Met als focus mentale gezondheid, sociale relaties en de invloed van schooldruk en sociale media, schetst ze een genuanceerd beeld van de zorgen én kansen voor de jeugd van nu. Vooral meisjes in het voortgezet onderwijs rapporteren meer stress en mentale klachten. Stevens benadrukt het belang van preventie, vroege signalering en samenwerking tussen onderwijs en jeugdzorg. Ook voor remedial teachers zijn deze inzichten van groot belang: mentale gezondheid en leerprestaties zijn nauw met elkaar verbonden. Lees verder voor feiten, cijfers en aanbevelingen die iedere onderwijsprofessional zou moeten kennen.

Taalkennis van de vakdocent - 31/3

De aandacht voor taal in het onderwijs groeit, en terecht. Dit artikel laat zien hoe taal en inhoud onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, ook in vakken als biologie, geschiedenis of natuurkunde. Aan de hand van praktijkvoorbeelden uit meertalige klaslokalen wordt duidelijk hoe docenten hun leerlingen kunnen ondersteunen met ‘pedagogical language knowledge’ (PLK): vakinhoudelijke taalkennis waarmee ze leerlingen helpen om begrippen niet alleen te begrijpen, maar ook te verwoorden. Zo ontstaat onderwijs waarin taalontwikkeling en vakbegrip hand in hand gaan, onmisbaar in een tijd van dalende taalvaardigheid en groeiende diversiteit.

We geven je niet op! - 31/2

Steeds meer kinderen kampen met angstklachten – soms zo ernstig dat schoolbezoek onmogelijk wordt. Als remedial teacher speel je een sleutelrol in het signaleren én ondersteunen van deze leerlingen. Dit artikel laat zien hoe angst zich uit in gedrag, hoe je als professional vanuit verbinding een veilige relatie opbouwt en welke concrete stappen je kunt zetten om leerlingen (weer) regie te geven over hun leerproces. Het gaat om meer dan didactische begeleiding: je werkt samen met ouders, collega’s en behandelaren, vaak in kleine, trage stapjes en soms tegen de stroom van het schoolsysteem in. Geen pasklare oplossingen, maar maatwerk, betrokkenheid en doorzettingsvermogen. Lees hoe je als remedial teacher écht verschil kunt maken – niet door de angst weg te nemen, maar door leerlingen te helpen erdoorheen te gaan.

Begrijpend lezen is hot, maar wat werkt nu echt? - 31/2

Begrijpend lezen staat volop in de belangstelling – en dat is hard nodig. De leesmotivatie onder leerlingen is laag, de prestaties dalen en internationale vergelijkingen laten zien dat Nederland terrein verliest. In dit artikel neemt remedial teacher Annemarie Laseur je mee in de actuele staat van het begrijpend leesonderwijs. Wat werkt wél? En hoe kunnen we het tij keren? Aan de hand van recente inzichten en onderzoeken belicht zij drie cruciale pijlers: het belang van achtergrondkennis, een rijkere woordenschat en het strategisch inzetten van leesvaardigheden. Ook wordt duidelijk welke lessen we kunnen trekken uit de PIRLS- en PISA-resultaten, en wat scholen nú al doen om het leesonderwijs te verbeteren. Een must-read voor iedereen die begrijpend lezen weer op de kaart wil zetten — met visie, praktische handvatten en hoopvolle perspectieven.

Onderpresteren bij leerlingen - 32/2

Niet elke hoogbegaafde leerling presteert zoals je zou verwachten. In dit diepgravende artikel onderzoekt Marjolijn van Weerdenburg het fenomeen onderpresteren: wanneer een leerling schoolprestaties laat zien die (ver) onder het niveau liggen dat past bij diens cognitieve capaciteiten. Onderpresteren komt voor bij jong en oud, in elke onderwijslaag en bij ieder intelligentieniveau. Het herkennen ervan is complex – zeker bij relatief onderpresteren, waarbij de leerling ogenschijnlijk "goede cijfers" haalt. Dit artikel bespreekt waarom onderpresteren vaak verborgen blijft, welke sociale en psychologische factoren een rol spelen, en waarom sommige leerlingen ondanks hun potentieel vastlopen. Aan de hand van recente inzichten en internationale studies wordt duidelijk hoe onderpresteren effectief gesignaleerd en aangepakt kan worden. Van testmethoden tot interventies gericht op motivatie, zelfbeeld en leerstrategieën: een brede waaier aan aanbevelingen passeren de revue. De auteur benadrukt het belang van preventie: door vanaf het begin onderwijs te bieden dat aansluit bij de capaciteiten én behoeften van de leerling, kunnen hardnekkige leerproblemen en psychische gevolgen worden voorkomen. Een essentieel artikel voor iedereen die leerlingen wil helpen het beste uit zichzelf te halen – ongeacht achtergrond, geslacht of cultuur.

Pedagogische sensitiviteit in het werken met hoogbegaafde leerlingen - 32/2

Hoe geef je hoogbegaafde leerlingen écht passend onderwijs? Dit artikel laat zien dat pedagogische sensitiviteit, het goed aanvoelen, begrijpen en reageren op wat een leerling nodig heeft, minstens zo belangrijk is als didactische aanpassingen. In een diverse klas voelen hoogbegaafde leerlingen zich vaak ‘anders’ of niet gezien. Een leraar die zich bewust is van deze unieke positie en hier sensitief op inspeelt, kan een wereld van verschil maken in het welbevinden, de motivatie en het zelfbeeld van deze leerlingen. Het artikel gaat in op de achtergronden van pedagogische sensitiviteit en geeft praktische, laagdrempelige tips om hier direct mee aan de slag te gaan. Een must-read voor onderwijsprofessionals die méér willen betekenen voor hun hoogbegaafde leerlingen.

Kleuters met een Ontwikkelingsvoorsprong - 33/1

**Samenvatting:** Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong zijn er in vele vormen: opvallend slim of juist onzichtbaar aangepast. Ze vragen om een scherp oog en kennis van professionals én ouders om signalen goed te duiden. Zonder die kennis kunnen hun behoeften verkeerd geïnterpreteerd worden, met ondervraging, faalangst of gedragsproblemen als gevolg. Kenmerkend zijn o.a. een kritische houding, sterke gevoeligheid, perfectionisme en een rechtvaardigheidsgevoel. Veel kleuters raken gefrustreerd als het aanbod hen niet uitdaagt. Observeren, in gesprek met ouders én een passende leerroute zijn cruciaal. Peergroepjes, creatief aanbod en emotionele begeleiding maken een wereld van verschil. Voor leerkrachten is kennis, ondersteuning en samenwerking essentieel. Want: een kind dat gezien wordt, bloeit op.

Doorstroomtoetsen: impact op advies en onderwijsbeleid - 33/1

Tien jaar na de invoering van meerdere doorstroomtoetsen blijkt de beloofde keuzevrijheid vooral tot verwarring te leiden. Scholen kiezen massaal de toets die hun leerlingen het hoogste advies oplevert, waardoor gelijke kansen onder druk staan. Hoewel toetsen kansarme kinderen soms een eerlijker advies geven, ontstaan ook strategisch gedrag en ongelijke ondersteuning. De PO-Raad pleit daarom voor één uniforme toets, maar het ministerie houdt vast aan het huidige beleid. Experts waarschuwen voor de impact van normverschillen en prestatiedruk. Internationale voorbeelden tonen dat minder toetsen óók kunnen werken. De kernvraag: hoe zorgen we voor rechtvaardige adviezen zónder extra druk op elfjarigen?

Hoge verwachtingen lonen - 32/4

Versterk wederkerigheid in het thematiseren - 32/1

Thematiseren in de onderbouw biedt jonge kinderen betekenisvolle, interactieve leerkansen – maar risicoleerlingen hebben hier niet vanzelf profijt van. Juist zij vragen om doelgerichte ondersteuning in spel, taal en onderzoek. Dit artikel laat zien hoe remedial teachers in de uitvoeringsfase van een thema cruciale impulsen kunnen geven. Denk aan het verwoorden van spelhandelingen, het inzetten van spelscripts of het begeleiden van een klein onderzoekje – steeds afgestemd op het ontwikkelingsniveau en de betrokkenheid van het kind. Drie praktijkvoorbeelden laten zien hoe dit eruitziet en welke opbrengsten het oplevert, van plezier en taalontwikkeling tot meer zelfvertrouwen en spelverdieping. De rol van de remedial teacher blijkt onmisbaar in het toegankelijk maken van thematisch onderwijs voor álle leerlingen. Met praktische tips en didactische aanwijzingen biedt het artikel direct toepasbare inzichten voor wie met jonge kinderen werkt. Een pleidooi voor zorgvuldige observatie, bewust taalgebruik en doelgerichte spelbegeleiding.

Het belang van goede auditieve verwerking - 32/1

Sam lijkt soms afwezig, maar het probleem zit dieper: in de auditieve verwerking of het werkgeheugen. Steeds meer kinderen hebben moeite met het verwerken van auditieve informatie, terwijl hun gehoor goed is. Ze haken af in gesprekken, missen instructie, en lopen leerachterstanden op. Oorzaken? Mogelijk een overdaad aan visuele input in de vroege jeugd. In dit artikel lees je hoe je als remedial teacher met testen als die van Acoustic Pioneer zicht krijgt op waar in het brein de verwerking stokt – en hoe trainingen zoals Dierenstapelen of Elephant Memory effectief kunnen zijn, mits ingebed in reguliere begeleiding. Zo kan een kind als Sam weer aanhaken, meedoen en leren.