Perspectieven op inclusief onderwijs
In maart 2023 heeft het ministerie van OCW de “Contouren werkagenda route naar inclusief onderwijs 2035” gepubliceerd. De LBRT ondertekende eind 2022 de overeenkomst “Op weg naar inclusief onderwijs”. Door allerlei partijen en op allerlei niveaus wordt er nagedacht over hoe inclusief onderwijs te realiseren is.
Dit boek neemt je mee in dat denkproces. Bij het doorbladeren stuit je op tekeningen, gedichten en lege pagina’s, maar vind je ook theoretische bijdragen en een uitgebreide literatuurlijst. Deze caleidoscopische opzet weergeeft waar inclusie voor staat: insluiten i.p.v. uitsluiten. Ruimte geven aan uiteenlopende opvattingen, ervaringen en behoeften. De bijdragen nodigen uit tot het onderzoeken van je eigen overtuigingen. Vandaar de lege pagina’s na elk hoofdstuk. Ruimte om je eigen gedachten te noteren.
In korte hoofdstukken behandelt het boek de kernpunten van inclusie. Hoe kan inclusief onderwijs eruit zien? Wat kunnen we doen dat goed is voor álle leerlingen? Je leest over manieren om zó in te spelen op behoeften van leerlingen dat het meerwaarde heeft voor elke leerling. En het zijn niet alleen succesverhalen. Ook de obstakels en belemmeringen die je tegen kunt komen op weg naar inclusief onderwijs komen aan bod. Juist daarom zijn ondersteuning en samenwerking essentieel in inclusie. Ondersteuning van leerlingen en ondersteuning van elkaar als collega’s.
De rt-er speelt daarbij een belangrijke rol.
Dit boek geeft je een schat aan informatie over inclusie. Dit boek geeft je een schat aan informatie over inclusie en laat je stilstaan bij de meest essentiële vraag op het gebied van onderwijs: hoe willen we als mensen, jong en oud, met elkaar samen leven en leren?
Auteur: Sofie Sergeant & Peter de Vries (red.)
Jaar: 2023
Uitgeverij: Gompel en Svacina
ISBN: 978 94 637 1444 0 Pagina’s: 342
Prijs: € 39,50
Bestellen: www.gompel-svacina.eu
Cocreëren kun je (stimu)leren
In de alledaagse praktijk van het onderwijs loopt men tegen problemen aan die een gezamenlijke aanpak nodig hebben. Hierbij kun je denken aan de omgang met moeilijk leerlinggedrag, het invoeren van een nieuwe didactische aanpak of het inspelen op maatschappelijke vraagstukken. Het proces van cocreëren leidt daarbij tot breed gedragen oplossingen.
In dit boek ‘Cocreëren kun je (stimu)leren’ beschrijven Marjan Vermeulen en Frank de Jong dit proces, dat begint met het expliciteren van ieders opvattingen over kennis en leren. Je ontwikkelt dan vanuit verschillende perspectieven het idee dat de meeste potentie heeft. Op deze manier kom je dan tot een gezamenlijk nieuw perspectief en een oplossing of innovatie. Volgens de schrijvers heeft in een cocreërende organisatie iedereen een aandeel in het vormgeven van en inhoud geven aan die organisatie.
Gelijkwaardigheid is een noodzakelijke voorwaarde voor cocreëren. De kennis is niet van één persoon, maar van iedereen (de cocreërende groep) samen en gelegen in de interactie, de dialoog en creëren met elkaar. Met iedereen wordt dan zowel de betrokkenen binnen (leerlingen, leerkrachten, remedial teachers, intern begeleiders tot en met directie en bestuur) als buiten de organisatie (ouders, buurt, regio) bedoeld.
Een prachtig boek voor veel onderwijsmensen, waaronder ook zeker de remedial teachers! Cocreëren is een essentieel proces om het onderwijs toekomstbestendig te maken. Het proces gaat zeker niet vanzelf. Samen ontwikkel je ideeën met potentie. Het vergt bovenal een open mind.
Manuel Colsen
Titel: Cocreëren kun je (stimu)leren – Over kennis, leren, cocreatie en leiderschap
Auteurs: Marjan Vermeulen & Frank de Jong
Jaar: 2023
Uitgeverij: Pica
ISBN: 978 94 933 3604 9 Pagina’s: 176
Prijs: € 25,00
Bestellen: www.uitgeverijpica.nl
Mooi boek!
Kennis is de basis voor elke leerling. En wanneer er kennis overgedragen wordt door goed opgeleide leerkrachten/ docenten komen we tot een samenleving, waarin leerlingen zich kunnen ontwikkelen. Huygen geeft mooie voorbeelden. Zo schrijft hij over een opa die met zijn kleindochter gaat oversteken. Hij doet voor hoe het moet, vraagt zijn kleindochter om te herhalen wat ze moet doen, en laat haar vervolgens hardop denkend oversteken. Bij dit voorbeeld dacht ik, duhhhe, maar pas later bedacht ik me wat de gevolgen hadden kunnen zijn, als dit meisje zelfontdekkend had mogen oversteken. Wij hadden geen van allen de gevolgen willen overzien. Huygen is ook kritisch. Hij beschrijft de “onderwijsvernieuwingen” door de eeuwen heen. Zelfontdekkend leren is een “trend” die al decennia lang wordt uitgeprobeerd. Oorspronkelijk komt deze trend uit de Verenigde Staten, maar heeft ondanks het feit dat het daar niet leidde tot enorme successen bij de leerprestaties van leerlingen, in heel veel verschillende landen, denk aan het Verenigd Koninkrijk, Finland, Zweden, Duitsland en Nederland en België, toch een enorme vlucht genomen. Het zelfontdekkend leren, zonder voorkennis, was niet heel succesvol. Dit is af te leiden uit de PISA- en PIRLS-testen die in de afgelopen jaren zijn afgenomen. Zweden kwam nog redelijk goed uit de testen, dit had een heel goede verklaring. Zelfontdekkende scholen mochten geen deel uitmaken van bovengenoemde testen. Huygen pleit voor beter onderwijs. Hij stoort zich enorm aan het feit dat de examens voor én leerlingen én PABO-studenten steeds naar beneden worden bijgesteld. Huygens pleit voor gedegen onderwijs aan de PABO studenten, het instellen van de ouderwetse kleuteropleiding, expliciete directe instructie, stampen van rekenfeiten en spellingregels, goed begrijpend leesonderwijs en zelfontdekkend leren op basis van voorkennis.
Titel: Nog wat geleerd vandaag?
Auteur: Maarten Huygen
Uitgeverij: Boom
Jaar: 2023
ISBN: 9789024458011 Pagina’s: 311
Prijs: € 29,99
Bestellen: www.boom.nl
Het alarmerende PISA-onderzoek over afnemende geletterdheid
Eén derde van de leerlingen van 15 jaar kan onvoldoende lezen en schrijven. Ze zijn functioneel analfabeet. Nederland neemt qua score de één na laatste plaats in op de PISA-lijst. In 2023 zijn er zestigduizend onderwijsadviseurs. In het jaar 2000 waren dit er twintigduizend. Hij stelt dat met het toenemen van het aantal onderwijsadviseurs de staat van het onderwijs verslechterd. In 2006 maakte men zich al zorgen over de staat van het onderwijs. Verbrugge verwijt het de Nederlandse overheid dat het niveau van de leerlingen als gevolg van verzelfstandiging van schoolbesturen in de jaren negentig geen grip meer heeft op het onderwijs in Nederland.
Verbrugge geeft aan dat het niet alleen aan de overheid ligt dat het niveau van de leerlingen dramatisch is gekelderd, hij wijt dit ook aan de digitalisering van het onderwijs en de globalisering van Nederland. Hij geeft aan dat Nederland de plank behoorlijk misgeslagen heeft wanneer het gaat om automatisering en het geloof in de kracht van automatisering. Automatisering kan helpend zijn, maar leerlingen hebben behoefte aan een inspirerende en bevlogen leerkracht die kennis overdraagt.
Goed leraarschap is de kern van het onderwijs. Hij geeft aan dat de overheid onvoldoende toezicht heeft gehouden op de kwaliteit van bijvoorbeeld de PABO’s. De PABO’s hebben zich gericht op competentiegericht onderwijs aan leerkrachten, waardoor er onvoldoende aandacht was voor de basiskennis, vakkundigheid, van leraren. De overheid heeft zich in de afgelopen tijd steeds meer teruggetrokken, en is financierder geworden, in plaats van een sturend orgaan te zijn.
Titel: Onderwijs in tijden van verandering
Host: Ad Verbrugge
Datum: 6 december ’23
Aflevering: 29 minuten
Prijs: gratis
Downloaden: Podcast24.nl
