Bloeiende breinen
“Als een tuinder die zorgvuldig de eerste zaadjes plant,” zei een collega onlangs stellig tijdens een vergadering. Deze verrassende vergelijking trok meteen mijn aandacht. Opvallende en creatieve uitspraken zoals deze kom je niet elke dag tegen, tenzij je je bevindt in een bloeiende tuin vol met mensen met groene vingers. Kortom daar waar het past. Het in beweging brengen van mensen is precies wat een dansinstructeur doet. Het goed leren gebruiken van je stem leer je bij een muziekdocent en zo heeft iedereen een taak. Nu iets anders.
Op 9 oktober 2012 werd de Wet Passend Onderwijs (WPO) ingevoerd. Het belangrijkste element daaruit - de zorgplicht voor scholen - ging op 1 augustus 2014 in. Dit betekent dat scholen de wettelijke verplichting hebben om voor iedere leerling zo passend mogelijk onderwijs aan te bieden. In de WPO wordt duidelijk genoemd dat speciale begeleiding niet uitsluitend bedoeld is voor slecht presterende leerlingen. Ook voor zeer begaafde leerlingen moet volgens de overheid onderwijs op maat beschikbaar worden gemaakt. Echter, wat blijkt uit de praktijk is dat passend onderwijs aan deze groep vaak gebrekkig is of zelfs helemaal ontbreekt.
Nog steeds zijn er docenten die begaafde leerlingen niet goed signaleren. Het woord hoogbegaafdheid wordt zelfs door sommige wetenschappers omzeild, met een duidelijke reden. En ouders verbeelden zich direct een cijferlijst vol tienen, een wereldverbeteraar of een toekomstig CEO. Voor veel hoogbegaafden blijkt echter niets minder waar. Bij hen gaat hun hoogbegaafdheid vaak gepaard met gevoeligheid voor burn-out, prestatiedruk en/of een aanhoudend gevoel van eenzaamheid, als resultante van een fundamenteel onbegrip vanuit hun omgeving. Maar ook dit geldt niet voor iedereen. Het hebben van een zeer hoog iQ kan zowel als positief als negatief worden ervaren. Kortom een hoop maatwerk. Passend bij ieder individu en niet altijd te labelen.
Laten we als remedial teachers van het leerproces blijven werken aan een omgeving die inclusief en ondersteunend is. Op die manier bieden we niet alleen de hoogbegaafde leerlingen, maar alle leerlingen de mogelijkheid om te groeien tot sterke en zelfverzekerde individuen die hun plek in de wereld vinden.