Het Bullet Journal
Ryder Carroll heeft een bijzonder verhaal. Hij ontwikkelde het Bullet Journal om zijn ADHD te beheren en zijn doelen duidelijker te krijgen. Wat begon als een persoonlijk hulp-middel, is uitgegroeid tot een wereldwijd populaire manier om je leven te organiseren.
Ryder is een digitale productontwerper uit Brooklyn, NY. Hij heeft zijn expertise gedeeld met grote bedrijven zoals Adidas en IBM. Zijn Bullet Journal is een superhandig systeem dat je helpt om bewust en doelgerichter te leven. Het biedt een eenvoudige structuur waarmee je al je taken en ideeën kunt ordenen, van dagelijkse to-dolijsten tot wekelijkse en maandelijkse plannen. Het mooie van het Bullet Journal is de flexibiliteit. Je kunt het helemaal aanpassen aan jouw wensen en stijl. Of je nu een strakke planner bent of iemand die graag creatief bezig is, je kunt het Bullet Journal zo maken dat het perfect bij je past. Het helpt je ook om uit je hoofd te komen door regel-matig een ‘brain dump’ te doen - dat wil zeggen, al je gedachten en taken op papier zetten. Wil je meer weten over hoe je het Bullet Journal optimaal kunt gebruiken? Ryder Carroll heeft een eBook geschreven dat boordevol tips en inzichten zit. Het is een geweldige manier om alles te leren over dit handige planningssysteem en te ontdekken hoe je je leven net dat beetje meer geor-ganiseerd en leuker kunt maken.
Effectief leesonderwijs in de praktijk - Lekker praktisch in de praktijk 
Buhrs besteedt in de eerste twee hoofdstukken aandacht aan goed leesonderwijs. Daarnaast beschrijft ze de mogelijke oorzaken die volgens haar bijdragen aan het verdwijnen van het leesplezier en de achteruitgang van het leesniveau van leerlingen in vergelijking met leerlingen uit andere landen, gebaseerd op het PISA-onderzoek. Ze geeft aan dat onge-veer 33% van de leerlingen het risico loopt om onvoldoende geletterd de maatschappij in te gaan. Buhrs biedt een aantal handvatten om de leesvaardigheid te verbeteren. Hierbij gaat ze uit van vier elementen: het opbouwen van kennis, werken met rijke teksten, actieve werkvormen om de tekst te verwer-ken, zoals over de tekst praten en schrijven, en het monito-ren en evalueren van het leesbegrip. Uit diverse onderzoeken blijkt dat leerlingen die veel weten over een onderwerp een tekst beter begrijpen. Buhrs laat zien hoe je als leerkracht of remedial teacher rijke teksten kunt selecteren voor je leerlin-gen. Hiervoor heeft ze een tekstanalyseformulier ontwikkeld, dat eenvoudig te downloaden is op de website van PICA. Hier is echter wel een wachtwoord voor nodig. Daarnaast biedt ze een overzicht van rijke boeken in verschillende genres, die je kunt gebruiken om voor te lezen in de klas. Buhrs stelt dat leerlingen niet vanzelf diep kunnen lezen. Het gebruik van het GRIMM-model (ik, wij, jullie en jij) zorgt ervoor dat leerlingen zich bewust worden van een tekst. Tip: controleer regelmatig of de leerlingen de tekst daad-werkelijk begrepen hebben. Ze geeft voorbeelden van hoe je informatieve en literaire boeken kunt aanbieden. Mooi boek.
Opdat wij schrijven: In elke leerling schuilt een schrijver
Het is slecht gesteld met de schrijfvaardigheid van Nederlandse kinderen en jongeren. De auteurs van Opdat wij schrijven komen hiertegen in verweer. Elke bijdrage in het boek onderstreept het belang van schrijven. Schrijven is actief, creatief en persoonlijk. Wie kan schrijven kan zich uiten, kan communiceren, en kan actief deelnemen aan de samenleving. In het eerste deel: Waar staan we? wordt gezocht naar een verklaring voor de beperkte aandacht voor schrijfonderwijs. Met het verdwijnen van schrijfopdrachten uit landelijke toetsen en examens lijkt ook in de les de aandacht verlegd te zijn naar objectief meetbare vaardigheden als spel-ling en het gebruik van leestekens.
In deel twee: Wat gebeurt er al? worden voorbeelden van werkvormen en lesinhouden besproken. Er wordt gepleit voor integratie van verschillende vakken. Lezen, schrijven en kennis van de wereld hangen nauw met elkaar samen. Vervolgens wordt in het derde deel: Waar willen we naartoe? ingegaan op diverse aspecten die bij kunnen dragen aan goed gefundeerd schrijfonderwijs. Zo zijn er bijdragen over de rol van creativiteit, over schrijfpedagogiek en over het belang van het bespreken van schrijfproducten.Het boek bevat maar liefst vijfenvijftig hoofdstukken, van bijna evenzoveel auteurs. Vakinhoudelijke bijdragen worden afge-wisseld met columns van schrijvers van buiten de onderwijs- praktijk. Alle onderwijsniveaus komen aan bod. Zo is er voor elke leerkracht, leraar of docent iets interessants te vinden in dit boek. De titel van het boek laat zich lezen als een opdracht: leerlin-gen moeten meer schrijven en wij, onderwijsprofessionals, moeten het ze leren. En daarmee moeten we NU beginnen.
Podcast: Zijn de PISA-resultaten in Nederland écht zo slecht?
In deze podcast van Spreekbeurt gaat de Nationale Onderwijsgids in gesprek met Jeanet Weima (directeur Onderwijs bij Proloog Leeuwarden) en Esther Boomsma (directeur IKC Trianova Leeuwarden) over de PISA-resultaten. De podcast gaat over de dalende lijn in het Nederlandse leesonderwijs. Dit blijkt uit de verschenen PISA-resultaten in 2023. Het PISA-onderzoek wordt in veel landen uitgevoerd voor taal/lezen en rekenen. Er worden ongeveer 600.000 leerlingen van 15 jaar getoetst op deze vaardigheden. In Nederland gaat het om ongeveer 5.000 leerlingen van 15 jaar. De dalende lijn gaat nu steiler naar beneden. Volgens Jeanet en Esther is de oorzaak van deze daling moeilijk te achterhalen. Mogelijke oorzaken: Er is veel de nadruk gelegd op het aanbieden van leesstrategieën, die achteraf niet afdoende blijken te zijn. Ook de invloed van digitale innovaties kan hierin een rol spelen. Het lerarentekort zet druk op de kwaliteit van het onderwijs. De Corona-periode kan ook invloed gehad hebben op het leesproces. De leesresultaten zouden verbeterd kunnen worden door kritisch te kijken naar de manier van aanbieden. Er zou bijvoorbeeld gewerkt kunnen worden met thema’s, waarin boeken en leesoefeningen centraal staan. Binnen thema’s zijn de leerlingen vaak op verschillende manieren bezig met concrete materialen, filmpjes, verhalen, zelf onderzoek doen, enz. Zo worden de leerlingen dan nieuwsgierig gemaakt. Verder zouden er hogere doelen gesteld kunnen worden, door meer langere teksten aan te bieden. Een goede samenwerking tussen ouders en school is ook heel erg belangrijk. Dagelijks voorlezen tot een leeftijd van ongeveer 12 jaar is heel waardevol. Variatie (doe-, luister- en leesopdrachten) aanbrengen in de lesstof kan ook een positieve bijdrage leveren. Schrijven / creatief schrijven helpt ook bij het ontwikkelen van taalbesef. Wetenschappelijk onderzoek wees uit, dat dit voor verbindingen in de hersenen zorgt. Allemaal mogelijkheden om de leesmotivatie te bevorderen en de leesresultaten te verhogen.
