Het is maandagochtend 8.00 uur. Terwijl ik in gesprek ben met de leraar van groep 1/2, valt mijn oog op haar computer. Social Schools staat open, en een stortvloed aan berichten heeft zich sinds vrijdagmiddag opgestapeld. Het gaat om alledaagse zaken: Lars was moe door een logeerpartijtje, Mohammed heeft een losse tand, en Silvia heeft judo na school. De berichten blijven zelfs in het weekend binnenkomen. Dit illustreert de realiteit van digitale communicatie: een constante stroom waarbij de grens tussen werk en privé steeds verder vervaagt.
Communicatieapps zoals Social Schools hebben ongetwijfeld voordelen. Ouders kunnen eenvoudig contact opnemen en blijven betrokken bij het schoolleven van hun kind. Maar het gemak van deze technologie zorgt ook voor een continue stroom van vaak niet-urgente berichten. Het gevoel van constante bereikbaarheid legt extra druk op leraren. Velen van hen ervaren dat ze altijd ‘aan’ moeten staan, wat kan leiden tot stress en zelfs burn-out.
Hoewel ouders het goed bedoelen, beseffen ze vaak niet dat elke kleine vraag of opmerking bijdraagt aan een groter probleem: de onophoudelijke communicatie die de werkdag verlengt en de onderwijskwaliteit onder druk zet. In sommige landen, zoals Frankrijk, hebben werknemers wettelijk het recht om buiten werktijd offline te zijn. Dit helpt hen om werk en privé gescheiden te houden en echt te ontspannen. In Nederland komt dit onderwerp ook steeds vaker ter sprake. In de nieuwe onderwijs-CAO wordt besproken dat leraren na 18.00 uur niet meer bereikbaar hoeven te zijn voor ouders. Ook ik merk dat de druk op mijn werk hierdoor is toegenomen. Het stellen van duidelijke grenzen rondom digitale communicatie kan het welzijn van onderwijsprofessionals aanzienlijk verbeteren. Wat vandaag belangrijk lijkt, kan meestal prima tot morgen wachten. Kortom, digitale communicatie kan een zegen zijn, maar zonder duidelijke grenzen kan het ook een vloek worden.
Een mogelijke oplossing? Technologische hulpmiddelen zoals AI kunnen de werkdruk verlichten door bijvoorbeeld routine-e-mails automatisch te beantwoorden, suggesties te doen voor reacties of rapporten te controleren op fouten. Dit bespaart tijd en verhoogt de kwaliteit van het werk.
Desondanks blijft het essentieel dat schoolleiders het voortouw nemen en op teamniveau duidelijke afspraken maken. Door de communicatie te stroomlijnen en technologie slim in te zetten, kunnen we meer grip krijgen op de werkdruk en ruimte creëren voor wat echt belangrijk is: werkplezier en goed onderwijs.
Eva Naaijkens
Schoolleider, Alan Turingschool
