Op welke manier kan een basisschool remedial teaching effectief en efficiënt inzetten?
Esther Hoonhoud en Karin Hoogeveen gaven op 20 oktober 2023 op deze vraag antwoord, tijdens de kennisrotonde georganiseerd door NRO. Uit hun rapport blijkt onder andere dat de belangrijkste factor voor effectieve remedial teaching de kwaliteit van de (extra) ondersteuning en instructie die de leerlingen krijgen is. De effectiviteit is aanzienlijk hoger wanneer begeleiding wordt gegeven door goed opgeleide leerkrachten zoals de remedial teacher, in vergelijking met vrijwilligers, onderwijsassistenten of leraren in opleiding. De persoonlijke en professionele kenmerken van individuele remedial teachers, zoals hun vakinhoudelijke kennis, beoordelings- en onderwijstechnieken, zijn de belangrijkste factoren voor effectieve remedial teaching (Educational Endowment Foundation, 2023).
Individuele ondersteuning maakt intensieve, doelgerichte hulp aan een leerling mogelijk, waarbij de remedial teacher zich exclusief richt op de behoeften van de leerling om het onderwijs af te stemmen op zijn of haar begripsniveau. Belangrijk is dat de focus ligt op de kwaliteit van de ondersteuning.
Internationaal uitgevoerd door de Educational Endowment Foundation laat ook zien dat remedial teaching een effectieve manier is om leerlingen die moeite hebben met bepaalde vaardigheden en vakgebieden te ondersteunen. Ook Nederlands evaluatieonderzoek van Meeter et al. (2022) naar de resultaten van inhaal- en ondersteuningsprogramma’s om leerachterstanden te verhelpen, laat effect van remedial teaching zien. Uit dit onderzoek blijkt dat programma’s in het primair onderwijs die inzetten op remedial teaching meer leergroei bij de leerlingen bereiken dan andere, meer algemene programma’s. Belangrijk voor de effectiviteit van remedial teaching is wel dat scholen dit aanvullend op het reguliere educatieve programma inzetten (Educational Endowment Foundation, 2023). Om remedial teaching op lange termijn effectief te laten zijn, is het ook nodig aandacht te besteden aan de kwaliteit van de reguliere lessen en aandacht te hebben voor externe omstandigheden, waaronder de thuissituatie van een leerling.
Daarnaast benadrukken zij het belang van:
- Een vroege start: Vroege signalering van leerachterstanden kan problemen op langere termijn voorkomen.
- Korte en regelmatige sessies: Sessies van ongeveer dertig minuten, drie tot vijf keer per week gedurende een periode van tien weken, leveren het beste resultaat op. Ook laten longitudinale onderzoeken zien dat het ondersteunen van jonge leerlingen aanzienlijke en langdurige effecten kan hebben, op voorwaarde dat er ook aanpassingen in de klas zijn gedurende de gehele basisschoolperiode (Slavin et al., 2013)
Ook kom naar voren dat remedial teaching meer impact heeft op geletterdheid dan op rekenen, en dat aandacht voor fonetiek bij jonge leerlingen effectief is, vooral op lange termijn.
Als LBRT zijn we blij met dit soort onderzoeken en publicaties. Lees daarom het hele rapport hier!