Jaargang 26/ 2018 / nr. 5

Deze laatste uitgave van 2018 bevat de volgende onderwerpen:

• Zo pak je lees- en spellingproblemen en dyslexie aan in het vo
• Leerling met TOS en dyslexie en het vak Engels: flashcards en stappenplannen doen wonderen
• De Alfabetcode en leren lezen: begin met de klank in plaats van met het letterteken
• Gastcolumn Rob Martens: druk of spel?
• Langs de meetlat: Micha (8) onderzocht op een klas overslaan of niet
• Herziene druk DTLAS geeft suggesties voor de vertaalslag naar behandeling
• Remedial teacher Tineke Verdoes: ‘Talentenscans kunnen eindtoets basisschool flink nuanceren’
• Het dilemma: moeder van Kees met ADHD schrapt medicatie. Mag ik daar als rt’er iets van zeggen? 
• Leesvragenkaartjes inzetten bij leerlingen met ASS werkt!
• Pica Onderwijscongres 2018, (basisschooleditie) druk bezocht

Zo pak je lees- en spellingproblemen en dyslexie aan in het vo

Wat als leerlingen met lees- en of spellingproblemen of leerlingen met dyslexie een specifieke interventie buiten de klas, verzorgd door een zorgspecialist, nodig hebben? Hoe geef je een dergelijke specifieke interventie effectief vorm? En hoe organiseer je als zorgspecialist deze begeleiding? Daar gaat dit artikel dieper op in. Het geeft ook handreikingen voor het organiseren van dergelijke begeleiding door een zorgspecialist. Aanleiding voor dit artikel is de herziene versie (2018) van het boek Toetsen en Interventies bij Dyslexie in het vo die de auteurs van dit artikel schreven.

“How are you doing today?”, vraagt de docent aan haar vmbo-t-leerling Zoë met dyslexie. “I’m fine and you?” Het durven spreken in het Engels is spannend voor veel leerlingen met een Taalontwikkelingsstoornis (TOS) en dyslexie. Deze spreekangst kent vaak zijn wortels in het basisonderwijs, waarbij de leerlingen voor het eerst in aanraking komen met het nieuwe klank-tekensysteem van het Engels. Monique Leijs, zelfstandig onderwijskundige en voormalig ambulant begeleider bij Kentalis, heeft op basis van haar jarenlange ervaring met leerlingen met een TOS, het stappenplan Weten wat werkt en de leeraanpakWoorden leren met flashcards ontwikkeld.

Kinderen leren lezen door lettertekens van elkaar te onderscheiden en te verklanken. Zodra het verklanken goed gaat, kunnen ze het letterteken ook leren schrijven. Erik Moonen, doctor in de Taal en Letterkunde aan de Universiteit van Hasselt zet zijn vraagtekens hierbij. Want is het niet zo dat we moeten aansluiten bij de aanwezige kennis bij kinderen om het leerproces en -succes te vergroten? Van jongs af aan weten kinderen hoe woorden klinken, alleen de letters kennen ze nog niet. Daarom moet de schriftcode van klank naar teken aangeleerd worden. Deze manier van werken is niet alleen leerpsychologisch verstandiger, het levert volgens Moonen ook tijdswinst op.